Namoz vaqti chiqishi xavfi tayammumga sabab bo‘ladimi? 30.08.2016
Savol:Assalomu alaykum. Junub kishi bomdod namozi vaqtining oxirida uyg‘onsa-yu, suv isitib g‘usl qilishga vaqt qolmagan bo‘lsa, tayammum bilan namoz o‘qishi mumkinmi?
Bo`lim Ibodat masalalari4848
Va alaykum assalom. Quyidagi omillar tayammumga sabab bo‘ladi:
1. Suvning yo‘qligi.
2. Suv ishlatishga qodir bo‘lmaslik.
3. Qattiq sovuq.
4. Iyd va janoza namozlarini o‘tkazib yuborish xavfi.
5. Dushman yoki vahshiy hayvon sabab suvning oldiga borolmaslik.
6. Quduqdan suv olish uchun paqir yoki arqon yo‘qligi.
7. O‘ta zarur ehtiyoji bo‘lib, tahoratga suv yetmasligi.
Hanafiy mazhabining jumhur ulamolari nazdida, namoz vaqti chiqib ketish xavfi tayammumga sabab bo‘lolmaydi. Chunki bunda tayammum qilishga yetarli sabab topilmayapti. Kishi namozni qazo qilmaslikka avvalroq harakat qilishi lozim edi. Hafsalasizlik, loqaydlik kabi bandaning o‘ziga bog‘liq bo‘lgan omillar tayammumga sabab bo‘lmaydi. Undan tashqari, suv bo‘la turib vaqtida g‘usl qilmagan kishi to g‘usl qilgunicha namozi qazo bo‘lsa ham u insonda mazkur namozning qazosini o‘qish imkoniyati mavjud bo‘ladi. Shu bois, mazkur namoz shunchaki yo‘q bo‘lib ketmaydi, balki, fiqhiy ta’bir bilan aytganda o‘ziga o‘rinbosar qoldirgan holda ketadi. “O‘rinbosar” esa qozosini o‘qishdir. Iyd va janoza namozlarining esa “o‘rinbosari” yo‘q. Ya’ni, ular vaqtida jamoat bilan ado qilinmasa, keyin kech bo‘ladi. Qazosi o‘qilmaydi. Shu bois, ushbu namozlarni o‘tkazib yuborish xavfi bo‘lganda tayammum qilib o‘qib olishga ruxsat berilgan. Vallohu a’lam!