Va alaykum assalom. So‘zimiz avvalida bir muhim narsani aytib o‘tamiz: kishining jinsiy quvvati, erkaklik mas’uliyatini ado eta olishiga ko‘ra, uylanish hukmi besh xil bo‘ladi: 

1. Farz. Mahrga, ayol nafaqasiga yetarli moli bor, xotinga zulm qilmaydigan, uylanmasa, zinoga ketishi aniq, faqat uylanish bilan zinodan saqlana oladigan kishilar uchun uylanish farzdir. Bunday erkaklar uylanmay yursalar, qattiq gunohkor bo‘ladilar. 

2. Vojib. Mahrga, ayol nafaqasiga yetarli moli bor, uylansa, xotinini boqa oladigan, unga zulm qilmaydigan, uylanmasa, zinoga ketish xavfi bor kishilar uchun uylanish vojibdir. Bunday kishilar ham uylanmasalar, gunohkor bo‘ladilar. 

3. Sunnat. Mahrga, ayol nafaqasiga yetarli moli bor, xotinini boqishga qodir, unga zulm qilmaydigan, jinsiy munosabatga layoqatli, uylanmasa ham o‘zini zinodan saqlay oladigan kishilar uchun uylanish sunnatdir. Bunday kishilar uylansalar, savobga erishadilar, uylanmasalar, gunohkor bo‘lmaydilar. 

4. Harom. Mahrga, ayol nafaqasiga qurbi yetmaydigan, uylansa, xotinini boqa olmaydigan, unga zulm qilishi, jinsiy layoqatsizligi aniq kishilar uchun uylanish harom. Bunday kishilarning uylanishi joiz emas. 
Agar jinsiy aloqaga qodir bo‘lsa-yu, biroq yetarli mablag‘i bo‘lmasa, uylanishga imkon topgunicha ro‘za tutadi. Chunki ro‘za insonni nojoiz ishlardan saqlaydi. 

5. Makruh. Uylansa, ayolini kerakli narsalar bilan ta’minlay olmaslik, jinsiy aloqaga yaramaslik ehtimoli ko‘proq kishilar uchun uylanish makruhdir (Manba: “Baxtli hayot sari” kitobi). 

   Demak, uylanish istagidagi inson kelinga mahr berishga, uni zarur narsalar bilan ta’minlashga qodir bo‘lishi kerak. Uylanish uchun kimdandir qarz oldingiz ham deylik. Xo‘sh, to‘ydan keyin nima bo‘ladi? Axir siz oilangizni boqishingiz, ustiga-ustak zimmangizdagi qarzingizni to‘lashingiz lozim. Agar moliyaviy holatingiz yaxshi bo‘lmasa, o‘zingizni ham, ahli oilangizni ham qiynab qo‘yasiz. Shuning uchun uylanishga moddiy tarafdan imkoni yo‘q yigitlarga – jinsiy maylni biroz bo‘lsayam so‘ndirish uchun – ro‘za tutish tavsiya etiladi. Qolaversa, orzu-havaslarni kamaytirilsa, to‘y qilish uncha muammo tug‘dirmaydi. Cheki yo‘q orzular, bid’at-xurofotlar yoshlarning oila qurishi kechikishiga sabab bo‘layotgani achchiq haqiqatdir...